เขาเล่นของกัน! แต่ไม่ใช่อย่างที่ทุกคนคิด เล่นของในที่นี้หมายถึง การทดลองและศึกษาของใช้รอบตัวที่ตนเองสนใจ เพื่อนำไปสู่การก่อรูปที่ว่าง รูปทรงผ่านฟอร์มวัสดุ และความสัมพันธ์กับสัดส่วนมนุษย์ นี่แหละคือโจทย์ที่นิสิตปี 2 ของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ต้องขบคิดและแก้ปัญหา
วันนี้เราเลยอยากชวนเพื่อน ๆ มาคุยกับเหล่าคณาจารย์ผู้สร้างสรรค์โจทย์สุดหรรษานี้ถึงแนวคิดและแรงบันดาลใจในการสอนกัน!
Dsign Something : ขอถามถึงได้แรงบันดาลใจในการตั้งโจทย์ ‘การนำวัสดุรอบตัวมาสร้างพื้นที่ว่างโดยกำหนด Human Scale’
อาจารย์ : ที่มาจากการเป็นรายวิชาที่อยู่ในหลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาสถาปัตยกรรม (หลักสูตร 4 ปี) ที่มีปรัชญาของหลักสูตรคือ C R A F T Architecture หรือสถาปัตยกรรมคราฟท์ ที่เน้นการออกแบบสถาปัตยกรรมที่มีองค์ประกอบ 5 อย่างก็คือ
C = Creation (การสร้างสรรค์) R = Raw (วัสดุธรรมชาติ) A = Art (ศิลปะ) F = Folk (ท้องถิ่น) T= Tectonic (ช่างฝีมือหรือศิลปะแห่งการประกอบสร้าง) โดยวิชาสตูดิโอชั้นปีที่ 2 ของหลักสูตรจะเป็น Craft Studio ที่เน้นให้นักศึกษาออกแบบที่ว่างสื่อถึงความหมาย อารมณ์ความรู้สึก ผ่านความดิบของวัสดุ หรือวัสดุธรรมชาติ
โปรเจ็กต์ “เล่นของ” เป็นการนำเอาวัสดุหรือเครื่องใช้รอบ ๆ ตัวมาสร้างที่ว่าง จึงเป็นโจทย์ที่เอื้อให้นักศึกษาได้มีโอกาสจับต้องวัสดุที่ตัวเองสนใจจริง ๆ และค่อย ๆ เรียนรู้ศักยภาพของวัสดุ รูปทรงของของใช้ตั้งต้นที่เลือก ก่อนจะคลี่คลายมาสู่การสร้างที่ว่างแบบใหม่ ซึ่งโจทย์นี้ ทางทีมผู้สอนเชื่อว่าจะเป็นก้าวแรกสู่การเรียนรู้ถึงความเป็น CRAFT Architecture โดยส่วนหนึ่งของโจทย์ได้แรงบันดาลใจมาจากงานเชิงทดลองของสถาปนิกชาวญี่ปุ่นชื่อ Sou Fujimoto ที่มีการนำของรอบตัวในชีวิตประจำวันมาจัดองค์ประกอบเพื่อสร้างที่ว่างเทียบกับสัดส่วนมนุษย์
Dsign Something : ทำไมโปรเจ็กต์นี้ถึงเหมาะกับนักศึกษาชั้นปีที่ 2 ต้องการให้นักศึกษาเรียนรู้เรื่องใด?
อาจารย์ : งานนี้เป็นโปรเจ็กต์แรกของสตูดิโอชั้นปีที่ 2 ที่อยากให้นักศึกษาเริ่มจากความสนุกในการทดลองสร้างที่ว่างโดยไม่จำเป็นต้องถูกตีกรอบด้วยกฏหมาย โครงสร้าง และที่ตั้ง ซึ่งนักศึกษามีอิสระที่จะเรียนรู้ถึงการก่อรูปที่ว่าง รูปทรง ผ่านวัสดุ รูปทรง นักศึกษาจะได้ทดลองประกอบ (Tectonic) สร้างสรรค์ (Creation) ที่ว่างจากความดิบของของใช้ (Raw Material) ที่อยู่นอกกรอบของสถาปัตยกรรม ผ่านการทำโมเดล ซึ่งทำให้นักศึกษามีโอกาสค้นพบพลังของที่ว่างที่คาดไม่ถึง ส่งผลรับรู้ถึงความงาม อารมณ์ ความรู้สึก (Art) จากงานที่ตนเองสร้าง และนำไปพัฒนาสู่การสร้างสถาปัตยกรรมในโปรเจ็กต์ที่ 2 ต่อไปนั่นเอง
Dsign Something : สำหรับอาจารย์ผู้ตรวจแบบ ความยากและท้าทายของโปรเจ็กต์นี้อยู่ที่จุดไหน?
อาจารย์ : ความยากและท้าทายของโปรเจ็กต์นี้คือ การนำวัสดุหรือของใช้ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับสถาปัตยกรรมเลย มาค่อย ๆ ค้นหาเสน่ห์ ความโดดเด่น คุณสมบัติของของที่เราเลือก ทดลอง ประกอบ เพื่อก่อรูปที่ว่างที่สะท้อนความเจ๋งของของนั้น ๆ ซึ่งผลของมันทำให้ทีมผู้สอน และนักศึกษา เห็นถึงเสน่ห์ ความงาม ของที่ว่างรูปแบบใหม่ที่คาดไม่ถึงปรากฏออกมาผ่านการทำโมเดล
Dsign Something : อยากให้อาจารย์อธิบายคีย์เวิร์ด ‘Raw object to Raw space’ แบบเข้าใจง่ายๆ ?
อาจารย์ : เรียกง่าย ๆ มันคือการออกแบบโดยนำ ความดิบ ความดั่งเดิม หรือความเป็นธรรมชาติของวัสดุตั้งต้นโดยไม่ต้องแปรรูป เพียงแต่นำมาประกอบให้เกิดที่ว่างดิบ ๆ ที่ว่างที่มีความสดใหม่ที่ยังไม่ได้ถูกเงื่อนไขของโครงสร้าง กฎหมาย ที่ตั้งและการเขียนแบบเข้ามาตีกรอบ
Dsign Something : ผลตอบรับจากนักศึกษาที่ได้ทำโปรเจ็กต์นี้เป็นอย่างไรบ้าง?
อาจารย์ : นักศึกษามีความสนุกที่ได้ทดลอง ประกอบ ก่อรูปโมเดลของที่ว่างหลาย ๆ รูปแบบ จนทำให้เห็นผลงานของนักศึกษาหลาย ๆ งานที่มีการประกอบสร้างที่ว่างที่น่าสนใจมาก
ทั้งหมดนี้ คือส่วนหนึ่งในการเรียนสถาปัตยกรรมในภาคเรียนชั้นปีแรก ๆ เพื่อที่จะเตรียมตัวไปออกแบบในโครงการที่มีขนาดใหญ่และซับซ้อนมากขึ้น โดยการฝึกในลักษณะนี้จะทำให้ผู้เรียนได้ฝึกการมองหาความเป็นไปได้ใหม่ ๆ เพิ่มไอเดียที่สร้างสรรค์ ซึ่งถือเป็นกระบวนการสำคัญในการออกแบบ ที่จะได้รับการเกลาความคิด จินตนาการ ให้ออกมาเป็นรูปเป็นร่าง ภายใต้การเทียบสัดส่วนกับร่างกายมนุษย์นั่นเอง
ผลงานของนักศึกษาชั้นปีที่ 2 หลักสูตรวิทยาศาสตรบัณฑิต
สาขาสถาปัตยกรรม คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ในกระบวนวิชา Alternative Architectural Design Studio 1
“เล่นของ”
การทดลองและศึกษาของใช้รอบตัวที่ตนเองสนใจ เพื่อนำไปสู่การก่อรูปที่ว่าง รูปทรงผ่านฟอร์มวัสดุ และความสัมพันธ์กับสัดส่วนมนุษย์ บนพื้นที่ขนาด 200 ตร.ม
ขอขอบคุณทีมอาจารย์ผู้สอน :
อาจารย์กวิน ว่องวิทยาการอาจารย์อรรถสิทธิ์ กองมงคลอาจารย์อาภาภรณ์ วงศ์ลักษณ์พันธ์
ขอบคุณภาพจาก Faculty of Architecture Chiang Mai University
รับข่าวสารเรื่องการออกแบบ สถาปัตยกรรม ไลฟ์สไตล์
ทางอีเมล ที่จะส่งตรงถึงคุณทุกเดือน ลงทะเบียนได้ที่ด้านล่างนี้เลย!