White Box
สถาปัตยกรรมสะดวกซักที่สบายตา และสะท้อนบริบทรอบข้างอย่างเป็นมิตร

‘หน้าตาดี เฟรนลี่ เข้าถึงง่าย และตรงไปตรงมา’ ฟังดูคล้ายว่าเรากำลังพูดถึงใครคนหนึ่ง แต่แท้จริงแล้ว ทั้งหมดนี้ คือใจความสำคัญของ White Box สถาปัตยกรรมกล่องสีขาวขนาดเล็กที่ถูกเติมเต็มด้วยฟังก์ชันหลากหลายทั้งร้านสะดวกซัก สตูดิโอถ่ายภาพ และร้านล้างรถที่อยู่ภายในพื้นที่เดียวกัน เรียกได้ว่า ครบครัน และตอบโจทย์ย่านตลาดขวัญพัฒนา-รัชดาซอย 3 ได้เป็นอย่างดี

โปรเจ็กต์นี้ได้ คุณจีรศักดิ์ เกื้อสมบัติ และคุณกชพร โปวสุวรรณ สถาปนิกฝีมือดีจาก message design studio มารับหน้าที่ออกแบบและทำให้อาคาร Mix used สเกลย่อม ๆ หลังนี้ เล่าเรื่องราวของย่านผ่านสถาปัตยกรรมได้อย่างน่าสนใจ และสร้างประสบการณ์การมาร้านสะดวกซักที่แตกต่างไปจากเดิม

หลากหลาย สะดวก สบายในหนึ่งเดียว

เนื่องจากรัชดาซอย 3 เป็นย่านที่อยู่อาศัย และย่านการค้าในรูปแบบตึกแถวที่หนาแน่น ผู้คนส่วนใหญ่เปิดร้านตัดเย็บเสื้อผ้า เจ้าของจึงอยากสร้างธุรกิจบางอย่างที่ตอบโจทย์ความสะดวกสบายให้กับชุมชนนี้ หลังจากสำรวจจึงได้ข้อสรุปว่า ต้องการเปิดร้านสะดวกซัก และสตูดิโอถ่ายภาพ โดยเปลี่ยนพื้นที่จอดรถเดิมให้กลายเป็นอาคารสองชั้นมีความเรียบง่ายและมีฟังก์ชันที่หลากหลาย ในขณะที่พื้นที่ด้านข้างเปิดเป็นร้านสะดวกล้างรถ 24 ชั่วโมงควบคู่กันไปด้วย

สะดวกซัก สะดวกเข้าถึง

ขนาดของพื้นที่ทั้งหมดมีความกะทัดรัดเมื่อเทียบกับฟังก์ชันที่ต้องมีบวกกับเวลาเปิด 24 ชั่วโมง ร้านสะดวกซักจึงจำเป็นต้องออกแบบให้เข้าถึงง่าย นำมาสู่การวางผังอาคารให้สเปซที่มุมหนึ่งของชั้นล่าง เป็นร้านสะดวกซักที่มีความเปิดโล่ง ภายในมีพื้นที่สำหรับนั่งรอ พื้นที่วางตะกร้าผ้า และพื้นที่เซอร์วิสด้านหลังสำหรับการดูแลและซ่อมแซมระบบเครื่องซักผ้าต่างๆ

“ร้านสะดวกซัก มีข้อจำกัดอยู่หลายอย่าง เช่น เรื่องระยะที่ต้องเป๊ะ พื้นที่เซอร์วิสต้องมีขนาดใหญ่เพียงพอสำหรับวางแท็งค์น้ำ ต้องมีท่อระบายอากาศ และสามารถระบายอากาศอยู่ตลอดเวลา นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมเป็นผนังเหนือเครื่องซักผ้าและเครื่องอบผ้าจึงเป็นเป็นระแนงเพื่อให้ลมผ่านได้ และช่วยในเรื่องของการระบายอากาศได้ดี ที่สำคัญก็พยายามทำให้มู้ดแอนด์โทนโดยรวม มีความมินิมอล สบายตา และดูสะอาดด้วย” สถาปนิกกล่าว

ไดอะแกรมแสดงถึงการออกแบบพื้นที่ของ White Box
แปลนชั้น 1 และชั้น 2 ของ White Box

สตูดิโอถ่ายภาพ สะท้อนบริบทรอบข้างอย่างเป็นมิตร

ความตั้งใจของสถาปนิกที่อยากให้พื้นที่ทั้งหมดของสตูดิโอสามารถถ่ายภาพได้ในทุก ๆ มุม ไม่ว่าจะเป็นโถงทางเข้าชั้นหนึ่ง ห้องน้ำ ไปจนถึงบันได ทุกพื้นที่ถูกออกแบบอย่างใส่ใจ ทำให้แสงและเงาในแต่ละพื้นที่มีความพิเศษ ก่อนจะขึ้นไปพบกับสตูดิโอสีขาวสุดมินิมอลในชั้นสอง ซึ่งออกแบบเน้นความโปร่งโล่งและเรียบง่าย แถมยังมีพื้นที่ระเบียงกึ่งภายนอกให้สามารถเลือกมุมถ่ายได้อย่างฟรีสไตล์

ความพิเศษของสตูดิโอถ่ายภาพที่นี่ นอกจากสถาปนิกจะใส่ใจรายละเอียดทำให้สามารถถ่ายภาพได้ทุก ๆ มุมแล้ว ในช่วงจังหวะของผนังบางส่วนยังมีการเปิดมุมมองช่องเปิดให้สอดคล้องกับภาพของบริบทภายนอก เสมือนเป็นเฟรมที่บอกเล่าเรื่องราวความเป็นย่านนี้ และสะท้อนภาพของบริบทรอบด้านเอาไว้อย่างเป็นมิตร ไม่ว่าจะเป็นต้นไม้ ตึกแถว หรือแม้กระทั่งท้องฟ้า เป็นสเน่ห์อย่างหนึ่งที่สถาปัตยกรรมได้ทำหน้าที่เชื่อมโยงกับบริบทรอบข้างอย่างสมบูรณ์

เนื่องจากพื้นที่ไม่ได้ใหญ่มาก การที่ทำอย่างไรให้เข้ามาแล้วรู้สึกไม่อึดอัด เป็นอีกหนึ่งโจทย์ที่สถาปนิกให้ความสำคัญ และการใช้กระจกบานเลื่อนกั้นระหว่างพื้นที่ภายใน และพื้นที่ระเบียงกึ่งภายนอกก็ช่วยประหยัดพื้นที่การใช้งานได้มาก ในขณะที่กรอบบานสีขาวทำให้เส้นสายการออกแบบมีความเรียบง่าย และภาพรวมเป็นไปในทิศทางเดียวกัน

แสงที่เปลี่ยนแปลงไปตามช่วงเวลา

ด้วยความที่สตูดิโอต้องเน้นการใช้แสงธรรมชาติในการถ่ายภาพ แน่นอนว่าแสงที่ส่องเข้ามาผ่านสกายไลท์และช่องเปิดในแต่ละช่วงเวลาที่มีความแตกต่างกัน ย่อมทำให้มู้ดแอนด์โทนของพื้นที่เปลี่ยนไปและมีความสวยงามหลากหลายรูปแบบ ในทางกลับกันช่องเปิดก็ทำหน้าที่ดึงธรรมชาติเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของงานสถาปัตยกรรม โดยท้องฟ้าและต้นไม้กลายเป็นแบคกราวด์ที่สร้างสุนทรียภาพให้กับภาพ ตึกแถวรอบด้านกลายเป็นองค์ประกอบหนึ่งที่สร้างมิติเชิงพื้นที่ เพิ่มความน่าสนใจให้กับอาคารนี้

ภาษาที่เรียบง่าย ผ่านวัสดุบล็อกแก้ว

ภาษาการออกแบบที่สถาปนิกตั้งใจสื่อสารออกมาผ่านผลลัพธ์ของรูปด้านอาคาร คือการทำให้ทุกอย่างเรียบง่าย ขาว โปร่ง และสบายตาที่สุด ประกอบกับบล็อกแก้วที่มีความโปร่งแสงในตัวของวัสดุเอง มาช่วยเติมเต็มลูกเล่นแสงเงาจากภายนอกสู่ภายในอาคาร ไม่ว่าจะกลางวันหรือกลางคืนก็ตาม

นอกจากนี้การที่รูปแบบของบล็อกแก้วมีทั้งขุ่นและใส วางเรียงสลับกันในลักษณะสุ่ม ยังช่วยทำให้มิติอาคารดูน่าสนใจมากขึ้น โดยสัดส่วนความขุ่นและใสถูกออกแบบให้สอดคล้องไปกับฟังก์ชันภายในด้วยเช่นกัน อย่างเช่น ผนังส่วนเซอร์วิสร้านสะดวกซัก จะมีปริมาณบล็อกแก้วแบบขุ่นที่มากกว่าแบบใส เพื่อพลางสายตาและปกปิดสิ่งของด้านในให้อาคารดูเรียบง่ายในแบบที่สถาปนิกตั้งใจไว้

White Box เป็นโปรเจ็กต์เล็ก ๆ รูปแบบใหม่ที่โปรแกรมภายในเกิดขึ้นจากบริบทโดยรอบจริง ๆ ซึ่งหากในอนาคตบริบทเหล่านี้เปลี่ยนไป โปรแกรมที่เคยวางไว้อย่างสตูดิโอถ่ายภาพก็อาจจะปรับเปลี่ยนเป็นป๊อบอัพคาเฟ่ หรือบ้านพักอาศัยได้ด้วย เนื่องจากถูกออกแบบไว้ให้มีความยืดหยุ่นของพื้นที่สูง แต่ไม่ว่าจะเปลี่ยนไปอย่างไรก็ตาม สถาปัตยกรรมแห่งนี้ก็ยังคงทำหน้าที่บอกเล่าเรื่องราวความเป็นย่าน ผ่านช่องเปิดที่สะท้อนบริบทอย่างเป็นมิตรไม่เปลี่ยนแปลง

พื้นที่ : 150 ตร.ม.
สถานที่ก่อสร้าง : ตลาดขวัญพัฒนา-รัชดาซอย 3 เขตดินแดง
เจ้าของโครงการ  : สุลาวัลย์ สุวรรณบรรณ
สถาปนิก : จีรศักดิ์ เกื้อสมบัติ และ กชพร โปวสุวรรณ message design studio
วิศวกรโครงสร้าง : จักรพันธ์ อยู่ฉัตร
ผู้รับเหมาก่อสร้าง : โชคชัย สะอาดเอี่ยม

Writer
Janjitra Horwongsakul

Janjitra Horwongsakul

สถาปนิก ผู้หลงใหลในการเดินทางและสเปซคลีนๆบนภาพฟิล์ม อดีต'นักคิดคำถาม'ของปริศนาฟ้าแลบ ที่ผันตัวเองมาเป็น'นักเล่าความรู้(สึก)'ผ่านตัวหนังสือ