คาบูกิ (歌舞伎-Kabuki) เป็นละครรำโบราณอันเป็นศิลปะการแสดงเก่าแก่ของญี่ปุ่นที่ถือกำเนิดขึ้นราวช่วงยุคเอโดะตอนต้น นอกจากชุดที่สวยงามอลังการแล้วเอกลักษณ์ที่สะดุดตาที่สุดก็เห็นจะเป็นการแต่งหน้าตัวละครที่ผสานศิลปะเข้าไปกับวัฒนธรรมได้อย่างกลมกลืนและโดดเด่นในคราวเดียวกัน ล่าสุดคาบูกิกลับมาเป็นที่รู้จักไปทั่วโลกอีกครั้งจากการเป็นส่วนหนึ่งของการแสดงในพิธีเปิดมหกรรมกีฬาโอลิมปิก Tokyo 2020 ที่ผ่านมา การแสดงคราวนี้เป็นการสื่อสารแบบร่วมสมัยที่ผสานจิตวิญญาณดั้งเดิมกับกลิ่นอายสมัยใหม่ได้อย่างน่าสนใจทีเดียว แล้วเสน่ห์รูปแบบนี้อาจเป็นทิศทางเดียวกับการนำเสนอจิตวิญญาณแห่งคาบูกิในรูปโฉมใหม่ที่เราอยากพาทุกคนไปรู้จักในคราวนี้
โปรเจกต์การผสานสองจิตวิญญาณที่น่าสนใจในคราวนี้ก็คือ Hotel & Museum Royal Classic, Osaka Namba ที่ตั้งอยู่กลางเมืองโอซาก้า ประเทศญี่ปุ่น ภาพที่เห็นนั้นสถาปัตยกรรมรูปแบบดั้งเดิมที่แสนคลาสสิกที่ผสานเข้ากับสถาปัตยกรรมระฟ้าสมัยใหม่ได้อย่างลงตัว ที่สำคัญถึงแม้ว่าอาคารหลังใหม่นี้จะเชื่อมเป็นตึกเดียวกันแต่ทว่าทั้งสองส่วนต่างก็ยังสามารถแสดงเอกลักษณ์ของตัวเองได้อย่างโดดเด่นในคราวเดียวกันด้วย รวมถึงสะท้อนจิตวิญญาณแห่งคาบูกิที่ซ่อนอยู่ภายใต้สถาปัตยกรรมแห่งนี้ได้ดีไม่แพ้กัน
เสน่ห์แห่งจิตวิญญาณดั้งเดิม
ส่วนที่โดดเด่นสะดุดตาตั้งแต่แรกเห็นนั้นเป็นอาคารเก่าแก่ที่อยู่ส่วนฐานซึ่งส่วนนี้ก็คือ The Osaka Shin Kabukiza Theatre (大阪新歌舞伎座) อาคารดั้งเดิมที่เคยเป็นโรงละครคาบูกิอันเก่าแก่ของโอซาก้านั่นเอง โรงละครแห่งนี้เปิดบริการในปี ค.ศ.1958 เป็นฝีมือการสร้างของ Togo Murano (村野 藤吾) สถาปนิกชาวญี่ปุ่นชื่อดังในยุคนั้นที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในบิดาแห่งสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ของญี่ปุ่น ถึงแม้ว่าผลงานที่โดดเด่นส่วนใหญ่ของเขาจะเป็นสถาปัตยกรรมยุคโมเดิร์นที่ดูร่วมสมัยมากๆ แต่ผลงานนี้กลับดูเหมือนสถาปัตยกรรมย้อนยุคที่โดดออกมาจากพวก อันที่จริงแล้วหากดูผิวเผินโรงละครคาบูกิแห่งนี้อาจจะคล้ายกับสถาปัตยกรรมญี่ปุ่นสมัยโบราณ แต่ทว่าหากมองลึกลงไปมันคือสถาปัตยกรรมยุคโมเดิร์นที่สร้างขึ้นในรูปแบบ Baroque Japanese Revivalist Style ซึ่งเป็นการผสมผสานระหว่างสถาปัตยกรรมบาโรกที่ถูกฟื้นฟูขึ้นใหม่เข้ากับสไตล์ปราสาทดั้งเดิมของญี่ปุ่น
เอกลักษณ์ของ The Osaka Shin Kabukiza Theatre นั้น ก็คือส่วนของจั่วหลังคาโค้งมุงกระเบื้องแบบญี่ปุ่นโบราณที่เรียกว่า “Karahafu (唐破風)” ซึ่งเป็นรายละเอียดสถาปัตยกรรมดั้งเดิมที่เรามักเห็นตามปราสาทเก่าแก่ตลอดจนวัดพุทธและศาลเจ้าชินโตในญี่ปุ่น โดยส่วนคาระฮาฟุนี้เรียงรายอยู่เหนือระเบียงในแต่ละชั้นอย่างเป็นระเบียบแล้วไล่เรียงมาจนถึงชายคาอาคารด้านล่าง จนกลายเป็นฟาซาดอาคารที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นทีเดียว
ด้านบนสุดของอาคารฐานล่าง เป็นหลังคาจั่วเดี่ยวขนาดใหญ่ที่เป็นประธานอยู่ตรงกลาง ซึ่งรายละเอียดทั้งหมดนี้ถ่ายทอดมาจากลักษณะหลังคาของปราสาทตามแบบฉบับญี่ปุ่นโบราณนั่นเอง การก่อสร้างโรงละครคาบูกิของโอซาก้าในลักษณะนี้ดูเหมือนว่าสถาปนิก (หรืออาจเป็นเจ้าของโรงละคร) อาจจะจงใจสร้างให้รูปแบบละม้ายคล้ายคลึงกับโรงละคร Kabukiza (歌舞伎座) ที่โด่งดังในโตเกียวซึ่งนั่นก็เป็นสถาปัตยกรรมสไตล์ Baroque Japanese Revivalist Style ในแบบเดียวกันที่สร้างมาก่อนหน้า แต่คงต้องการให้เหนือกว่าทั้งความประณีตและความอลังการ
สปิริตแห่งจิตวิญญาณใหม่
ส่วนที่สะดุดตาลำดับต่อมาเห็นจะเป็นอาคารดีไซน์ทันสมัยที่ก่อสร้างใหม่เชื่อมต่อขึ้นไปจากส่วนบนของอาคารเดิม เอกลักษณ์ที่โดดเด่นของอาคารส่วนนี้ก็คือ ฟาซาดระแนงแนวตั้งที่เป็นแผงอลูมิเนียมต่อกันคล้ายม่านเหล็กของอาคาร ซึ่งวางเรียงรายอย่างเป็นระเบียบสวยงามไปจนถึงด้านบนสุด ทว่าในความที่ดูเหมือนเป็นระเบียบนี้ยังแฝงลูกเล่นไปพร้อมกัน ด้วยการสุ่มบิดเอียงแผงอลูมิเนียมบางอันให้เอียงอย่างแตกต่าง เพื่อต้องการสร้างมิติเพิ่มเติมให้กับฟาซาดอาคาร และลดทอนความเป็นระเบียบที่ดูเขร่งขรึมลงไป องศาเอียงที่แตกต่างในบางชิ้นก่อให้เกิดลวดลายที่ไม่ได้ตั้งใจขึ้นมา ซึ่งสถาปนิกนิยามว่า เทคนิคนี้สร้างลวดลายเชิงแอบสแตรคที่ได้แรงบันดาลใจมาจากปรากฏการณ์ธรรมชาติ อย่างเช่น การเกิดหมอกและเมฆนั่นเอง
ที่สำคัญแผงอลูมิเนียมเหล่านี้ยังเคยถูกใช้งานในการรีโนเวทคาระฮาฟุของอาคารด้านล่างมาก่อนหน้าแล้ว ซึ่งการสร้างสรรค์ฟาซาดอาคารในส่วนบนนี้ ถือว่าเป็นการนำวัสดุเหลือทิ้งกลับมามาใช้งานใหม่ให้เกิดประโยชน์และสะท้อนถึงการนำทรัพยากรโลกมาใช้ให้คุ้มค่ามากที่สุด ตามวิถีแห่งความยั่งยืนที่กำลังเป็นเทรนด์ของสถาปัตยกรรมยุคใหม่ด้วยนั่นเอง
อีกส่วนที่โดดเด่นไม่แพ้กันเห็นจะเป็นจั่วหลังคาที่อยู่ด้านบนสุดของอาคารแห่งนี้ ซึ่งจั่วใหญ่ด้านบนนั้นออกแบบให้ล้อกับจั่วดั้งเดิมด้านล่าง แต่ปรับเปลี่ยนเป็นดีไซน์ล้ำสมัยและวางเยื้องกันเพื่อสร้างลูกเล่นและลดความน่าเบื่อจำเจของความสมมาตร จั่วทั้งสองที่ล้อกันนั้นยังผสานให้องค์รวมของอาคารเก่าและใหม่ที่ผสานกันนี้ดูมีจุดร่วมของเอกลักษณ์เดียวกันและสะท้อนออกมาเป็นสถาปัตยกรรมร่วมสมัยที่โดดเด่นและทรงคุณค่าไปในตัว สำหรับสถาปนิกที่ดูแลการออกแบบโปรเจกต์นี้ก็ไม่ใช่ใครอื่นนั่นคือ Kengo Kuma (隈 研吾) สถาปนิกเลื่องชื่อระดับเทพของญี่ปุ่นอีกคนที่ฝากผลงานน่าสนใจไว้บนโลกนี้มากมายรวมถึงผลงานที่กำลังโด่งดังในช่วงนี้อย่าง Japan National Stadium หลังใหม่ที่สร้างขึ้นเพื่อต้อนรับการเป็นเจ้าภาพมหกรรมกีฬาโอลิมปิก Tokyo 2020 ครั้งนี้ด้วยเช่นกัน
ตำนานเก่าผสานเรื่องเล่าหน้าใหม่
กว่า 50 ปีที่ The Osaka Shin Kabukiza Theatre เปิดม่านการแสดงมาก่อนที่จะยุติหน้าที่ลงในปี ค.ศ.2007 แต่นั่นก็ไม่ใช่การปิดตัวลงเสียทีเดียวเพราะโรงละครนี้ได้ย้ายไปเปิดทำการยังตึกแห่งใหม่อย่าง上本町YUFURA (Uehonmachi YUFURA) ในย่าน Tennoji (天王寺区) และอาคารโรงละครเก่านี้ก็กลายมาเป็นของบริษัท่ Royal Classic Co., Ltd. ก่อนที่จะถูกรีโนเวทปรับโฉมให้เป็น Hotel & Museum Royal Classic, Osaka Namba อย่างที่เห็น และยังนับเป็นธุรกิจโรงแรมแห่งแรกในเครือนี้ที่เปิดบริการอีกด้วย
ถึงแม้ว่าคาบูกิรูปโฉมใหม่ที่เราอยากแนะนำจะไม่ใช่รูปแบบของการแสดงเหมือนปกติ แต่คาบูกิรูปโฉมนี้ก็เปี่ยมไปด้วยจิตวิญญาณอันทรงคุณค่าไม่แพ้กัน สำหรับ Hotel & Museum Royal Classic, Osaka Namba แห่งนี้นั้นเพิ่งจะเปิดบริการไปเมื่อปลายปี 2019 ที่ผ่านมา การผสมผสานจิตวิญญาณเก่าและใหม่จนกลายเป็นสถาปัตยกรรมที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวนี้ได้รับความสนใจไม่น้อยทีเดียว ในส่วนคอนเซ็ปต์ของโรงแรมนั้นก็คือ Hotel Museum ที่เป็นการผสมผสานพิพิธภัณฑ์ศิลปะร่วมสมัยให้เข้ากับที่พักหรูหราระดับมาตรฐานสากล ภายในของส่วนอาคาร The Osaka Shin Kabukiza Theatre ถูกปรับเปลี่ยนให้เป็นโถงต้อนรับที่ผสานส่วนจัดแสดงผลงานศิลปะในแบบมาตรฐาน Art Museum ในส่วนของอาคารใหม่ด้านบนนั้นเป็นโซนห้องพัก ห้องประชุม ห้องจัดเลี้ยง ไปจนถึงภัตตาคารและบาร์สุดเก๋บนชั้นดาดฟ้า แน่นอนว่าด้วยสถาปัตยกรรมที่เป็นเอกลักษณ์และคอนเซ็ปต์ที่โดดเด่นเฉพาะตัวนี้ทำให้โรงแรมนี้ได้รับความสนใจเป็นอย่างมากในทันทีที่เปิดตัว ไม่แพ้รอบปฐมทัศน์ของละครคาบูกิที่เคยเปิดแสดง ณ โรงละครแห่งนี้เช่นกัน
Information
Hotel & Museum Royal Classic, Osaka Namba
Location: 4-3-3 Namba, Chuo, Osaka
Website: https://hotel-royalclassic.jp/en/
Kengo Kuma
Website: https://kkaa.co.jp/
Photo Credit
Hotel & Museum Royal Classic, Osaka Namba
https://hotel-royalclassic.jp/en/
Kobayasi Kenji Photograph Office
http://kkpo.co.jp/
NBCUniversal Media, LLC.
https://www.nbcsandiego.com/news/sports/tokyo-summer-olympics/kabuki-theater-took-the-stage-at-the-olympics-opening-ceremony/2665012/
รับข่าวสารเรื่องการออกแบบ สถาปัตยกรรม ไลฟ์สไตล์
ทางอีเมล ที่จะส่งตรงถึงคุณทุกเดือน ลงทะเบียนได้ที่ด้านล่างนี้เลย!