‘น้ำ’ ส่วนประกอบของธรรมชาติ ที่ส่งผลต่อสถาปัตยกรรม
ธรรมชาตินั้นสำคัญกับสถาปัตยกรรม เพราะธรรมชาติช่วยสร้างบรรยากาศแสนผ่อนคลาย เติมเต็มอาคารให้สวยสมบูรณ์แบบ และมนุษย์ไม่สามารถมีชีวิตโดยปราศจากธรรมชาติได้
แต่เมื่อกล่าวถึงธรรมชาติ หลายคนมักนึกถึง ต้นไม้ สายลม และแสงแดด แต่จริงๆ แล้ว อีกส่วนที่สำคัญไม่แพ้กันคือ น้ำ น้ำตก หรือแม้แต่สายฝน ที่พัดพาความร่มเย็น ความสงบมาให้ผู้ใช้งาน เพราะน้ำก็เปรียบเสมือนองค์ประกอบเล็กๆ ที่ทำให้ใกล้ชิดกับธรรมชาติมากขึ้น
แต่จะเป็นอย่างไรถ้าน้ำตกกลายเป็นส่วนสำคัญในงานสถาปัตยกรรม ?
Liebian International Building
Location: Guiyang, China
Architect: Ludi Industry Group
Liebian International Building ตั้งอยู่ที่เมือง Guiyang ประเทศจีน แนวคิดหลักคือการนำน้ำและธรรมชาติเข้าสู่พื้นที่ในเมือง มีจุดเด่นของอาคารคือการมีน้ำตกขนาดใหญ่ สูง 121 เมตร ติดตั้งบนฟาซาดนอกอาคาร ซึ่งน้ำตกจะไหลลงสู่บ่อน้ำด้านล่าง เป็นน้ำหมุนเวียนที่นำกลับไปใช้อีกครั้ง
“Guiyang เป็นเมืองที่ราวกับอยู่ในป่า เพราะรอบข้างเต็มไปด้วยต้นไม้และภูเขามากมาย แม้ผู้คนในเมืองจะถูกรายล้อมด้วยตึกสูงและสำนักงาน แต่ผมก็ต้องการให้พวกเขารู้สึกถึงน้ำและธรรมชาติ นั่นจึงกลายเป็นเหตุผลว่าทำไมถึงมีน้ำตกขนาดใหญ่บน Façade อาคาร” สถาปนิกผู้ออกแบบกล่าว
Jewel Changi Airport
Location: Changi Airport, Singapore
Architect: Safdie Architects
Jewel Changi Airport เป็นโซนสาธารณะโซนใหม่ของสนามบิน Changi ในประเทศสิงคโปร์ ซึ่งกำลังจะเปิดตัวในวันที่ 17 เมษายน 2019 โดยสถาปัตยกรรมชิ้นนี้เป็นผลงานมาสเตอร์พีซของบริษัท Safdie Architects พวกเขาออกแบบน้ำตกจำลองในอาคารที่สูงที่สุดในโลก ด้วยความสูงเท่ากับอาคาร 7 ชั้น และน้ำจากน้ำตกจะถูกนำไป Re-used ใช้ภายในอาคารอีกด้วย
มากไปกว่านั้น น้ำตกจะไหลมาจากน้ำฝนที่หลังคาทรงกลมกักเก็บน้ำเอาไว้ ซึ่งหลังคาสามารถรองรับน้ำฝนได้ถึง 1,000 แกลลอน/นาที และยังเป็นโครงสร้างไร้เสา (Long span) ยาวมากกว่า 200 เมตร อีกด้วย
National September 11 Memorial
Location: New York, USA
Architect: Michael Arad and Peter Walker
National September 11 Memorial เป็นน้ำตกที่สร้างเพื่อระลึกถึงเหตุการณ์ 9/11 ตึก World Trade Center ถูกวินาศกรรมในสหรัฐอเมริกา ออกแบบโดย Michael Arad และ Peter Walker ซึ่งที่ตั้งของน้ำตกทั้ง 2 แห่งนี้ มาจากที่ตั้งอาคารเดิมของตึกแฝด World Trade Center ที่ถูกทำลายในปี 2001 นั่นเอง
ผังอาคารแสดงถึงน้ำตกทั้ง 2 แห่ง
น้ำตกจะค่อยๆ ไหลสู่พื้นที่ใจกลางบ่อ โดยขอบน้ำตกด้านนอกจะสลักชื่อผู้เสียชีวิต เพื่อรำลึกถึงเหตุการณ์อันเลวร้ายครั้งนั้น
Apple Store Piazza Liberty
Location: Milan, Italy
Architect: Foster + Partners
Apple Store ตั้งอยู่ใจกลางมิลาน ประเทศอิตาลี จากฝีมือการออกแบบของ Foster + Partners เขาซ่อน Apple Store ภายใต้น้ำพุแก้วขนาดใหญ่ ผู้เข้าชมจะต้องเดินผ่านลานอัฒจันทร์และน้ำพุแก้ว ถึงจะลงไป Apple Store ที่อยู่ชั้นใต้ดิน
ส่วนลานอัฒจันทร์ ทาง Apple Store Piazza Liberty นั้นเปิดบริการตลอด 24 ชั่วโมง โดยตั้งใจให้เป็นที่พบปะ สังสรรค์ และเป็นสถานที่จัดงานพิเศษต่างๆ ตลอดทั้งปี
Waterfall Building
Location: Java Islands, Indonesia
ณ สวนสาธารณะ Mekarsari ในหมู่เกาะ Java ประเทศอินโดนีเซีย มีอาคารสำนักงานแห่งหนึ่งสูง 7 ชั้น เป็นรูปทรงขั้นบันได พร้อมทั้งมีต้นไม้ปกคลุมอาคาร และยังมีน้ำตกไหลออกมาจากทางฟาซาดอีกด้วย โดยน้ำตกที่ไหลออกมา จะตกลงมาสู่บ่อน้ำขนาดใหญ่หน้าอาคาร ซึ่งอาคารนี้ชื่อ Waterfall Building เป็นอาคารสำนักงานของสวนสาธารณะแห่งนี้นี่เอง
Garden by the Bay
Location: Singapore
Architect: Wilkinson Eye
Gardens by the Bay ตั้งอยู่บนพื้นที่ขนาด 630 ไร่ ติดริมแม่น้ำ ในประเทศสิงคโปร์ เป็นโปรเจคขนาดใหญ่ที่สะท้อนความคิด ‘เมืองในสวน’ ของรัฐบาลสิงคโปร์ เพราะใน Gardens by the Bay จะมีการจัดสวนและนำต้นไม้ต่างๆ มาจัดแสดงมากมายหลายส่วน เช่น Cloud Forest, Flower Dome และ Super Tree เป็นต้น
ซึ่งในส่วนทีมีน้ำตกขนาดใหญ่ หรือ Cloud Forest นั้น ออกแบบโดยสถาปนิกชาวอังกฤษ Wilkinson Eyre และภูมิสถาปนิกจาก Grant Associates เป็นเรือนกระจกและมีน้ำตกเทียมสูง 35 เมตร ไหลมาจากด้านบน เสมือนน้ำตกจากภูเขาจำลองขนาดใหญ่ที่ปกคลุมด้วยพืชเขียวชอุ่ม และมีทางเดินเลียบน้ำตกแต่ละชั้น ภายในภูเขาจำลองจะเป็นพิพิธภัณฑ์ขนาดย่อมที่กล่าวถึงความเป็นไปของต้นไม้และธรรมชาติ
Fallingwater House
Location: USA
Architect: Frank Lloyd Wright
Fallingwater House บ้านน้ำตกที่หลายๆ คน คุ้นชื่อกันดี ด้วยฝีมือการออกแบบของ Frank Lloyd Wright สุดยอดสถาปนิกยุคโมเดิร์น บ้านหลังนี้ตั้งอยู่ที่รัฐ Pennsylvania เมือง Mill Run ประเทศสหรัฐอเมริกา แนวคิดของบ้านคือจะทำอย่างไรให้สถาปัตยกรรมสามารถอยู่ร่วมกับน้ำตกและธรรมชาติได้
Frank Lloyd Wright ออกแบบบ้านโดยสร้างบ้านคร่อมกลางลำน้ำของน้ำตก และมีพื้น (Cateliever) ยาวออกมาจากโครงสร้างถึง 9 เมตร บ้านจึงเสมือนลอยอยู่ในอากาศและมีน้ำตกอยู่เคียงข้าง จนเกิดเป็นความกลมกลืนซึ่งกันและกัน
แม้ทุกสถาปัตยกรรมจะมีแนวคิดจากน้ำตกแต่ความหมายและองค์ประกอบล้วนแตกต่างกัน บางที่สร้างเพื่อความกลมกลืนกับธรรมชาติ เพื่อการเรียนรู้ หรือแม้แต่เพื่อความสวยงาม แล้วแนวคิดอาคารแบบไหนที่คุณชื่นชอบ ความหมายอะไรที่แอบซ่อนอยู่ภายใต้ความสวยงามของสถาปัตยกรรมในดวงใจของคุณ ?