The commons
Owner : คุณวิชรี และคุณวรัตต์ วิจิตรวาทการ
Architect : Department of Architecture
Location : ทองหล่อ 17 กรุงเทพฯ
วันนี้เราจะมาพูดถึงคำว่า “สวนหลังบ้าน” กันครับ
หลายคนที่มีบ้านอยู่ต่างจังหวัดหรือชานเมือง อาจรู้จักคำๆนี้ดี เพราะบริบทของเมือง เอื้อให้เกิดพื้นที่ว่างหลังบ้าน ซึ่งส่วนใหญ่เรามักทำเป็นสวน… แต่สำหรับคนเมืองที่ใช้ชีวิตอยู่ในห้องจำกัดขนาดคงจะไม่มีที่เหลือว่างพอมารับบทบาทเป็น สวนหลังบ้าน ได้อย่างที่ใจต้องการ การสร้างพื้นที่เพื่อทดแทนส่วนที่ขาดหายไปนั้นจึงนับเป็นเรื่องที่น่าสนใจไม่น้อยทีเดียวนะครับ เราเลยอยากจะพาคุณผู้อ่านไปทำความรู้จักกับ The commons คอมมูนิตี้มอลล์น้องใหม่ในซอยทองหล่อ 17 พื้นที่กิจกรรมและการพบปะแบบใกล้ชิดธรรมชาติ สวนหลังบ้าน ณ ย่านใจกลางเมือง
แหล่งชุมนุมของผู้เชียวชาญ สวนหลังบ้านของคนเมือง
ที่มาที่ไปของ the commons ย้อนกลับไปเมื่อประมาณ 4 ปีที่แล้ว เริ่มต้นขึ้นที่ คุณวิชรี และคุณวรัตต์ วิจิตรวาทการ หัวเรือสำคัญผู้ขับเคลื่อนไอเดียที่ต้องการจะสร้างแหล่งรวมตัวกันของผู้ผลิตสินค้า การบริการที่เปี่ยมไปด้วยคุณภาพและความใส่ใจได้มาเจอะเจอกับผู้บริโภคโดยตรง ในสถานที่ที่เป็นเหมือนสวนหลังบ้านให้กับคนทองหล่อ ย่านที่ทั้ง 2 คนเกิดและเติบโตมาได้มีพื้นที่คุณภาพ ให้ผู้คนในละแวกนี้สามารถเข้ามาเดินเล่นพักผ่อน ใช้เวลาทำกิจกรรมดูแลตัวเอง ดูแลคนรอบข้างในสถานที่ใกล้บ้าน สมาชิกครอบครัวพากันมาสัมผัสธรรมชาติอย่างใกล้ชิด อยากให้มีสถานที่แบบนั้นเกิดขึ้นมาในชุมชนแถวนี้บ้าง โดยยังไม่ได้กำหนดโปรแกรมตายตัวในตอนแรกด้วยซ้ำว่าจะต้องเป็นอาคาร เป็น Mall ในรูปแบบไหน เพราะสิ่งที่พวกเค้าต้องการจะสร้างจริงๆ คือ อยากความสัมพันธ์ขึ้นในสังคม สร้าง community ของชุมชนมากกว่าสร้าง Mall แห่งใหม่ จากประสบการณ์การทำร้านอาหาร คาเฟ่ตลอด 3-4 ปีที่ผ่านมา มีความเชื่อว่ายังมีกลุ่มผู้ผลิต – บริโภคที่ยังต้องการอะไรที่แตกต่างออกไปจาก Mall จำนวนมากในกรุงเทพที่ยังแอบผุดขึ้นใหม่แทบทุกเดือน ซึ่งก็โชคดีที่คนที่พร้อมจะเปิดรับอะไรใหม่ๆ อาศัยอยู่ในละแวกนี้กันเยอะ ทำเลย่านทองหล่อจึงเหมาะจะสร้าง community แบบที่ต้องการให้เกิดขึ้นมาได้จริง
“Our intention is to build first a community, then a mall.”
ความตั้งใจของเราคือการสร้างคุณค่าทางสังคม พื้นที่ให้เป็นเหมือนแหล่งพบปะในชุมชนมากกว่าเป็นเพียงศูนย์การค้าทั่วไปๆ ดีที่คนเหล่านั้นการอะไรที่ห้กับคนทองหล่อ ี่ว่างพอจะรับบทบาทเป็นสวนหลังบ้านอย่างที่ใจต้องการ
Wholesome living สุขภาพดี มีความสุข
เมื่อเริ่มกำหนดเป้าหมายการเดินทาง ก็ถึงเวลาเสาะหาสมาชิกผู้ร่วมออกผจญภัย กัปตันเรือทั้ง 2 อาสาเป็นผู้คัดเลือกทีมลูกเรือมืออาชีพด้วยตัวเองอย่างพิถีพิถัน เพื่อให้มั่นใจว่าร้านค้าเหล่านั้นจะเป็นผู้ผลิตที่มีความเชี่ยวชาญ ความภูมิใจและตั้งใจจริงในสิ่งที่ตัวเองทำ ก่อนที่จะส่องมอบผลิตภัณฑ์คุณภาพต่อให้ถึงมือลูกค้าผู้บริโภค ทั้งร้านอาหารเพื่อสุขภาพ เบเกอรี่โฮมเมด ขนมหวาน กาแฟ เครื่องดื่ม ลานกิจกรรม ดนตรี โยคะ ศิลปะ กระจายตัวอยู่ในพื้นที่ทั้ง 4 โซนแตกต่างกันไป คือ
ชั้น G Market ตลาดการค้าที่รวมรวมร้านอาหารและเครื่องดื่มไว้มากมาย ทั้งเมนูแบบเฮลตี้ สตรีทฟู๊ด ฟิวชั่นร่วมสมัย ด้วยวัตถุดิบชั้นดีที่มีคุณเลือกสรร กับการจัดแปลนคล้าย food court ศูนย์อาหารที่ร้านค้าอยู่รายรอบเส้นทางสัญจร ไม่จำกัดว่าจะต้องนั่งทานในร้านเสมอไป เปิดโอกาสให้คุณเลือกทานอาหารจากหลายๆร้าน แล้วเข้ามานั่งทานด้วยกัน หาตำแหน่งที่นั่งตามความพอใจในพื้นที่ส่วนกลาง เผื่อรสชาติอาหารจะร่วมงานกับบรรยากาศที่เปลี่ยนแปลงไป
ชั้น 1 Village โซนหมู่บ้านร้านค้า แยก shop ต่างๆ ออกเป็นห้องของตัวเอง ทั้งร้านอาหาร ร้านขนมหวานน่ารักสำหรับสาวๆ เสื้อผ้าแฟชั่น บริการจัดดอกไม้ สินค้าเครื่องเสียงหูฟัง เป็นชั้นของกินของใช้คุณภาพดี
ชั้น 2 Play Yard โซนกิจกรรมและ workshop แหล่งสันทนาการด้านดนตรีและศิลปะสำหรับเด็ก ออกกำลังกายขยับแข้งขยับขาในห้องซ้อมเต้น หรือจะยืดเส้นยืดสายสำหรับผู้ใหญ่ใส่ใจสุขภาพอยู่ในห้องโยคะ
ชั้น 3 Top yard โซนดาดฟ้าสนามหญ้าเขียวชั้นบนสุด แบ่งพื้นที่เป็นสนามหญ้ากลางแจ้งคอยต้อนรับทักทายทุกคนที่ผ่านขึ้นมา และห้องเช่าจัด event กิจกรรมเวิคชอปต่างๆ ที่ common kitchen กับกิจกรรมคอร์สสอนทำอาหารสนุกๆ ที่รอให้ทุกคนเข้าไปทดลองร่วมทำกัน
Come on in the commons พื้นที่ส่วนกลางตามวิถีคนเมือง
สิ่งพิเศษนอกเหนือจากโปรแกรมฟังชั่นของอาคาร the commons ที่อยากเป็นสวนหลังบ้านให้กับคนเมืองแล้วก็คงหนีไม่พ้นเรื่องการออกแบบพื้นที่ของสถาปัตยกรรม ตำแหน่งที่ตั้งอาคารที่เข้าถึงได้ไม่ยากจากใจกลางย่านทองหล่อ แต่ก็กระเถิบตัวเข้ามาจากถนนใหญ่เล็กน้อย ขนาบข้างด้วยอาคารสูงทั้ง 3 ด้าน เป็นพื้นที่หลบซ่อนขนาดกำลังพอดีที่เหมือนเป็นสวนหลังบ้านของชุมชนย่านนี้เข้าจริงๆ ความโดดเด่นของรูปลักษณ์และ space ภายในที่เหมือนจะมีแรงดึงดูดให้ผู้คนอยากจะไหลเข้าไปสัมผัส
The common เป็นผลงานการออกแบบของสตูดิโอ Department of Architecture นับเป็นโปรเจคการทำงานครั้งแรกที่หน้าตาของอาคารเมื่อตอนสร้างเสร็จ จะยังคงเหมือนกับภาพสเกตร่างแรกจากปลายดินสอของนักออกแบบแทบจะ 100 % อาจเพราะด้วยความเข้าใจซึ่งกันและกันของเจ้าของอาคารและนักออกแบบว่าจุดหมายที่ต้องการคืออะไร ฟังชั่นพื้นที่ใช้สอยและส่วนเปิดโล่งจำนวนมากจัดเรียงอยู่กันอยู่ในพื้นที่ขนาดจำกัด the commons มีพื้นที่อาคารอยู่ประมาณ 5000 ตร.ม. แต่มีพื้นที่เช่าขายอยู่เพียง 2000 ตร.ม. ซึ่งต่ำกว่าครึ่งหนึ่งของพื้นที่ทั้งหมด ด้วยเหตุผลที่เจ้าของโครงการอยากจะมอบพื้นที่ส่วนกลางสำหรับผู้คน ลดความแออัดและเร่งรีบในวิถีชีวิตของคนเมือง ให้มีเนื้อที่ออกเดินสำรวจอาคารแบบช้าๆ ค่อยเป็นค่อยไป บันไดและทางเดินขนาดใหญ่จึงถูกเรียกตัวมาใช้งาน
The common เป็นผลงานการออกแบบของสตูดิโอ Department of Architecture นับเป็นโปรเจคการทำงานครั้งแรกที่หน้าตาของอาคารเมื่อตอนสร้างเสร็จ จะยังคงเหมือนกับภาพสเกตร่างแรกจากปลายดินสอของนักออกแบบแทบจะ 100 % อาจเพราะด้วยความเข้าใจซึ่งกันและกันของเจ้าของอาคารและนักออกแบบว่าจุดหมายที่ต้องการคืออะไร ฟังชั่นพื้นที่ใช้สอยและส่วนเปิดโล่งจำนวนมากจัดเรียงอยู่กันอยู่ในพื้นที่ขนาดจำกัด
the commons มีพื้นที่อาคารอยู่ประมาณ 5000 ตร.ม. แต่มีพื้นที่เช่าขายอยู่เพียง 2000 ตร.ม. ซึ่งต่ำกว่าครึ่งหนึ่งของพื้นที่ทั้งหมด ด้วยเหตุผลที่เจ้าของโครงการอยากจะมอบพื้นที่ส่วนกลางสำหรับผู้คน ลดความแออัดและเร่งรีบในวิถีชีวิตของคนเมือง ให้มีเนื้อที่ออกเดินสำรวจอาคารแบบช้าๆ ค่อยเป็นค่อยไป บันไดและทางเดินขนาดใหญ่จึงถูกเรียกตัวมาใช้งาน ด้วยการศึกษาทำการบ้านมาเป็นอย่างดีจากทั้ง 2 ฝ่าย เจ้าของโครงการและสถาปนิกดีไซน์ ทำให้ภาพชัดของออกแบบเพื่อแก้ไขข้อจำกัดเหล่านั้นจึงถูกดีไซน์ออกมาได้สำเร็จ
พื้นที่ส่วนกลางแบบขั้นบันไดหน้ากว้างกำลังชักชวนให้ผู้คนภายนอกอยากเดินเข้าไปสำรวจพื้นที่ภายใน โดยไม่จำเป็นต้องจับจ่ายซื้อขายสินค้า สถาปนิกดีไซน์ให้พื้นที่ส่วนใหญ่ของอาคารเป็นทางเดินกว้างขวางเหมาะแก่กับสัญจร สเตปขั้นบันไดที่ปรับเปลี่ยนเป็นที่นั่งชิลได้ และมุมโต๊ะม้านั่งเล็กๆ ที่กระจายอยู่กับต้นไม้ใบเขียวช่วยเสริมความสดชื่น แซมด้วยต้นพืชขนาดเล็กตามระยะก้าวเดินอยู่อย่างเป็นจังหวะ เมื่อเดินตามขั้นบันได้มาได้ซักระยะหนึ่งก็จะเจอกับหลุมคอร์ดสีเขียวนั่งเล่นตรงกลางอาคาร ใช้ประโยชน์จากการยกระดับขั้นบันไดให้กลายเป็นกำแพงบังตาจากคนภายนอก สร้างพื้นที่พักผ่อนเปิดโล่งถึงหลังคา เป็น core หลักสำหรับทั้งการเดินทางสัญจร เชื่อม space ให้ลื่นไหล และถ่ายเทอากาศลดอุณหภูมิความร้อนภายในอาคาร
Flat & flow บางเฉียบและลื่นไหล
มองเข้าไปจากถนนด้านหน้าของอาคาร เราจะเห็นพื้นคอนกรีต post-tension บางเฉียบตั้งอยู่บนเสาคอนกรีตกลมสูงชะลูด ยกระดับพื้นที่แต่ละชั้นไต่ตามความสูงขึ้นไป เสาต้นใหญ่ที่คอร์ดกลางจัดวางตัวอยู่อย่างอิสระ ไม่เข้าระเบียบแนวแถว ก็ยิ่งช่วยลดความเบาของเส้นโครงสร้างให้น้อยลง กลายเป็นพื้นที่ส่วนกลางแบบกึ่งเปิดกึ่งปิด มีหลังคาปกคลุมแต่ก็ยังสัมผัสอากาศและลมธรรมชาติได้ ไม่ว่าจะฝนตกหรือแดดออกก็ยังสามารถนั่งอยู่ในพื้นที่ข้างนอกโดยไม่จำเป็นต้องอยู่ในห้องแอร์ตลอดเวลา
บันไดจากพื้นดินภายนอกจะค่อยๆ พาผู้ใช้งานเดินตามลำดับขึ้นไหลขึ้นไปสำรวจพื้นที่ชั้นต่างๆ ที่ออกแบบการแก้ปัญหาดึงคนขึ้นไปใช้งานพื้นที่ทุกส่วนของอาคาร ด้วยการสร้างบรรยากาศพื้นที่แต่ละโซนให้แตกต่างกันออกไป กำหนดรูปแบบและสไตล์หลากหลายให้ทุกพื้นที่มีประสิทธิภาพ ขายสินค้าและบริการของตัวเองได้จากการเข้าถึงได้ง่ายโดยฝีเท้าคนเดิน และการสร้างสเปซที่เชื่อมต่อกันอย่างลื่นไหลทั้งในแนวนอนและแนวตั้ง ภายนอกสู่ภายในอาคาร ช่องเปิดทางตั้ง open well ทำหน้าที่เป็นเหมือนช่องหน้าต่างทางตั้ง สร้างเส้นทางลำเลียงแสงแดดธรรมชาติส่องสว่างพื้นที่อย่างทั่วถึง ขับไล่ความมืดทึบอึดอัด กระแสลมไหลเวียนไปในทุกทิศทาง เปิดโอกาสให้ผู้คนมองเห็นกันได้แม้อยู่ในตำแหน่งต่างระดับกันในอาคาร
สามัญ แบบไม่ธรรมดา
บนภาษาสถาปัตยกรรมที่ดูสามัญ กลับซ่อนความเรียบง่ายที่ไม่ธรรมดาเอาไว้อีกมากมาย กว่าจะรีดเอาองค์ประกอบที่ไม่เป็นออกไป เหลือไว้แต่รายละเอียดที่ให้คุณภาพแบบไม่ต้องมากด้วยจำนวน ถือเป็นกระบวนการออกแบบที่แฝงความใส่ใจการเลือกใช้วัสดุ นำมาประยุกต์ ดัดแปลง จัดเรียงเสียใหม่ ในดีเทลขนาดเล็กที่จะพบเห็นได้จากการลองเดินสำรวจเท่านั้น
ฝ้าเพดานระแนงไม้ชั้นบนสุดที่สุ่มเรียงแพทเทิร์นกับพัดลมดูดอากาศด้วยลายเส้นง่ายๆ ให้น่าสนใจ ไม่จำเจว่าจะต้องไปในทางเดียวกัน ทำให้เกิดเส้นแสงเงาตัดกับฝ้าหลังคาที่สวยงาม พร้อมกับป้องกันความร้อนและหยดน้ำฝนด้วยหลังคาแบบ double-roof 2 ชั้น
ใช้วัสดุเหลือใช้มาสร้างสีสันในห้องน้ำ ตะกร้าพลาสติกสีสดนำมาเรียงตั้งเป็นอ่างล้างมือ และเรียงตั้งเป็นชั้นกำแพงปิดทับผนังกระจกด้านหลัง ทดลองใช้ประโยชน์ของสีสันและลวดลายจากของใกล้ตัว
ก้อนอิฐ ปูนเปลือย สนามสีเขียว แมททีเรียลแบบเรียบง่ายเข้ามาเจอกันด้วยการจัดวางและเลือกเฉดสีสัน เรียงก้อนอิฐทางเดินด้วยด้านสันอัดแน่นเสริมความแข็งแรง
Façade ตะแกรงเหล็กสีขาวทำหน้าที่คัดกรองแสงแดดให้เจือจางลงก่อนที่จะกระทบลงผิวอาคารโดยตรง เปิดรับแรงลมและภาพวิวภายนอกเข้าสู่พื้นที่ภายใน พร้อมกับเป็นส่วนประดับหน้าฉากของผนัง เรียงรายกันแบบพับ ดัด สลับสับหว่าง สร้างรูปด้านหน้าตาที่สวยงามให้กับอาคารนั่นเอง
หลังจากเปิดตัวอย่างเป็นทางการไปได้ไม่นาน The commons ก็ได้รับเสียงตอบรับที่ดีจนเริ่มมีลูกค้าขาประจำกลับมาที่สวนหลังบ้านนี้บ่อยครั้ง เพราะความตั้งใจคัดเลือกร้านค้าผู้ประกอบการให้ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ของคนเมือง ผลิตภัณฑ์สินค้าและการบริการที่ดีต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิต คือคอนเซปหลักของ the commons ที่อยากสร้างสมดุลให้กับการใช้ชีวิตของคนเมือง ให้ผู้คนหันมาใส่ใจดูแลตัวเอง ให้รางวัลชีวิตตัวเองบ้าง ออกกำลังกาย กินอาหารที่ดี ใช้ของดีมีคุณภาพ ได้พูดคุยกันอยู่ในบรรยากาศสบายๆ ใกล้ชิดธรรมชาติ ใช้เวลาว่างอยู่กับครอบครัว เรียนรู้อะไรใหม่ๆ นอกเหนือจากการทำงานประจำเพื่อถ่วงดุลชีวิตกลับมาสู่สภาวะความสุขระดับพอดีๆ อีกครั้ง
ติดตามข่าวสารของ the commons ได้ที่
https://thecommonsbkk.com/
https://www.facebook.com/thecommonsbkk/?fref=ts